Kriz Kaleiçi’ni boşalttı!

Her geçen cazibesini kaybeden tarihi Kaleiçi’nde esnaf siftah yapamaz duruma geldi. Ekonomik krizin ve uygulanan yasakların her geçen gün kendilerini sıkıntıya soktuğunu belirten esnaf, ileriki dönemlerde Kaleiçi’nde birçok dükkanın kepenk kapatacağını iddia etti

Tarihi Kaleiçi’nde esnaf, deyim yerindeyse sinek avlıyor. Esnaf, durgunluğun sadece kış mevsiminden dolayı olmadığını, yaşanan ekonomik krizin ve uygulanan yasakların sonuçlarının da her geçen gün sorun olarak geri döndüğünü belirtti. Krizden ötürü insanların alım gücünün düştüğünü ve tüketim yapmayı bıraktıklarını belirten esnaf birçok dükkânın geçici ya da kalıcı olarak kapandığını ve daha da kapanacağını öngördü.

En büyük etki yasak ve zamlardan

Kaleiçi Meyhanesi’nde çalışan ve yıllardır bu sektörde olduğunu belirten Akın Bey, satışların geçen kışa oranla yüzde 40 düştüğünü belirterek, “Esnafı çok fazla sıkıştırıyorlar. Mesela saat on ikiden sonra müzik açmamız yasak. Bekçiler her şeye karışıyor. Gelen müşterilerimiz araçla içeri giremiyor. Yağmur yağışları olunca alt yapı kötü olduğu için her yer göle dönüyor. Kaleiçi genelde orta sınıf müşteriye hitap ediyor. Orta sınıf müşterinin de alım gücü düştü. Eskiden öğretmenler, doktorlar gelirdi. Doktorlar kaldı, öğretmenler gitti. Kaleiçi artık öğrencinin kolaylıkla gelip vakit geçirebileceği bir yer olmaktan da çıktı. Alkole sıklıkla zam yapılıyor. En son yılbaşından sonra yaptılar. Bunu mecburen yansıtıyorsunuz. Bu sefer maliyetlerimiz artıyor. Sonra bazı şeylerin kalitesinden ödün vermek zorunda kalıyorsunuz. Personel çıkarmak zorunda kalıyorsunuz. Böyle durumlarda önce personeli yollarlar. Sonra iş yeri sahipleri terk etmek zorunda kalırlar. Böyle giderse her şey daha kötü olur. Daha şimdiden dükkânı kapalı olan bir kaç yer var çevremizde. Sezona kadar artacak gibi görünüyor” açıklamalarını yapıp kaygılarını dile getirdi.

‘İş yok, açız!’

Eskiden öğrencilerin, gün fark etmeksizin Kaleiçi’ne sık sık geldiğini dile getiren Kaleiçi Taksi çalışanı Muhammet Telli, “Artık eskisi gibi öğrenciler de rahatlıkla dışarı çıkamıyor. 15 Temmuz’dan beri bu böyle. Onlar da haklı. Eskiden bir içeceği 3-5 liraya içerken artık ikinci içeceği içmek lüks oldu. Mazota sürekli zam olduğu için taksi ücretlerinin yüksek olmasından ötürü taksiyi de tercih edemiyorlar. Erkenden eve gitmek zorunda kalıyorlar ya da hiç çıkmıyorlar. Zaten ailelerinden uzakta kira, fatura derdi ile uğraşırken nefes almak için dışarı çıkmaya kalktıklarında cepleri yanıyor. Kısmak zorunda kalıyorlar bazı şeylerden. Taksici desen ayrı dertli. İş yok, açız. Araba çalışmazsa nasıl para kazanacağız? Durum böyle olunca işten çıkarılmalar oluyor. Her an daha da aç kalma tehlikesi ile karşı karşıyayız. Sadece Kaleiçi’nde değil. Her yer böyle. Piyasanın tadı yok” şeklinde isyan etti.

‘2015’ten beri artarak kötüleşiyor’

Filika adlı mekanın sahibi Sedat Hartoka, var olan durgunluğu sadece kış mevsimine bağlamanın söz konusu olmayacağını belirterek, “İlk defa kış yaşamıyoruz. Bir ekonomik kriz var. Bütün sektörler, bütün şehir, ülke böyle. Kriz olunca insanlar tüketimi azalttı. Bu azalma yeni olan bir şey değil. Geçen sene de vardı. Ama bu sene daha kötü. 2015’ten beri artarak geliyor. Artık her şeye yasak koymaya başladılar. Mesela saat on ikiden sonra müzik açma yasağı var. Denetimciler kontrole çıkıyorlar ve insaf etmeden 30 bin liralık cezalar yazıyorlar. Kaleiçi’nde de bu cezayı almayan kalmamıştır. Günah değil mi bu kadar para? Biz bir sezonda o kadar para kazanmıyoruz. Bu üzüm yemek mi, bağcıyı dövmek mi? Bu bağcıyı öldürmek. Ben 13 senedir esnaflık yapıyorum Kaleiçi’nde 4 tane dükkânım varken şimdi sadece burası var” sözlerini aktarırken, bu durumdan tedirgin olduğunu belirtti.

‘Sezon başlamadan dükkânlar kapanabilir’

Hartoka, “İnsanların yüzünde mutsuzluk var. Son zamanlarda yaşananlar bizi mutsuz etti. Kara kara neler yapacağız diye düşünüyoruz. Biz bir biraya yüzde 80 vergi ödüyoruz. Bu kadar vergi öderken, nasıl kazanç sağlayacağız? İçim kan ağlayarak kaç tane arkadaşımla yollarımı ayırdım. Asgari ücrete 400 lira zam yaptılar ki bu da geçinmek için az ama şimdi bir işçinin maliyeti 900 lira zamlı şekilde yansıdı bana. Ben de mecbur kalıp o işçiyi işten çıkarıyorum. Sonra işsizlik artıyor. Yani yapılan çözüm aslında çözüm değil. Daha büyük sorunlara sebep olacak. Sadece bizde değil her esnaf bu durumda. Daha bugün beni arayıp ödemesi olduğunu ama parası olmadığını söyleyen arkadaşlarım oldu. Herkes az gelen müşteriyi kazanmak için, her şeyin en iyisini yapmaya çalışıyor bu da kurtlar sofrasına dönüşüyor. Nisan gibi yine gelin yanıma buradaki mekânların yarısından fazlası ya kapatmış ya da el değiştirmiş olacak. Bu kadar da iddialıyım. Ayrıca bu dükkânlar yıllardır burada esnaflık yapan yerler. Ama kriz, yıl falan dinlemiyor. Benim de bu zamanki emeklerimin karşılığı iflasın eşiğinde olmam” sözlerini söyleyerek, üzgün olduğunu belirtti. DİLAN ERAY