"Bakanların ticaret yapmasının yasal dayanağı var mı?"

Cumhuriyet Halk Partisi(CHP) Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların, ticaret yasağına tabi olup olmadıklarını TBMM gündemine taşıdı.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın cevaplandırması istemiyle TBMM Başkanlığına soru önergesi veren Çetin Osman Budak,

“16 Nisan 2017’de yapılan referandum ile birlikte Türkiye’nin yönetim şekli değişmiş, 24 Haziran 2018’de gerçekleştirilen seçimle ise Anayasa değişikliği uyarınca Cumhurbaşkanlığı seçimi yapılmıştır. Bu seçimle birlikte parlamenter sistemin yerini alan sistem çerçevesinde bakanlar, parlamento dışından atanmıştır. Parlamentodan bakanlığa atananlar ise milletvekilliği görevlerinden istifa etmişlerdir.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 106’ncı maddesinin 4’üncü fıkrasında, “Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olanlar arasından Cumhurbaşkanı tarafından atanır ve görevden alınır. Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, 81 inci maddede yazılı şekilde Türkiye Büyük Millet Meclisi önünde andiçerler. Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Cumhurbaşkanı yardımcısı veya bakan olarak atanırlarsa üyelikleri sona erer” ifadeleri yer almaktadır.

Anayasanın 106’ncı maddesinin 5’inci fıkrasında ise Bakanların görevleriyle ilgili suçlara yönelik düzenleme yapılmıştır. Buna göre, Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan’da yargılanacaklardır. Görevleriyle ilgili olmayan suçlar bakımından da yasama dokunulmazlığına sahiplerdir.” Dedi.

Milletvekillerinin kamu görevlerinden dolayı ticaretle uğraşmasının yasak olduğunun altını çizen Budak, “Sektörlere yönelik hiçbir etkisi bulmayan memurların bile ticaret yapması yasak olmasına rağmen, doğrudan sektörü organize etme yetkisi bulunan Bakanlar çok rahatlıkla aynı sektörde faaliyet gösteren şirketlerinin başında yer alabilmektedirler. Ticari etiğe uygun olmayan bu duruma sektörler korkularından tepki bile gösterememektedir” diye konuştu.

Budak, şu soruları yöneltti:

“Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Bakanlar; 3069 Sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyeliği İle Bağdaşmayan İşler Hakkında Kanunun 2’nci maddesinde öngörülen sınırlamalara tabi midir? Anayasa uyarınca Bakanlar, Milletvekili sayılmadıklarına göre 657 Sayılı Kanunun 28’inci maddesinde yer alan memurların yapamayacakları işler, Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Bakanlar açısından geçerli midir? Eğer her iki yasal düzenleme de Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar hakkında uygulanmıyor ise Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar her türlü ticari faaliyette bulunabilir mi? Eğer bulunabiliyorlarsa bunun yasal dayanağı nedir?”